மகாத்மா காந்தியும் பண்டித ஜவஹர்லால் நேருவும் இந்தியாவின் சுதந்திரப் போராட்டத்தில் குறிப்பிடத்தக்க பங்களிப்பைச் செய்தனர். இந்த இரண்டு மாமனிதர்களும் முதன்முதலில் 1916 ஆம் ஆண்டு காங்கிரஸ் அமர்வின் போது சந்தித்தனர்.
மகாத்மா காந்திக்கும் பண்டித ஜவஹர்லால் நேருவுக்கும் இடையிலான முதல் சந்திப்பு இந்திய சுதந்திர இயக்க வரலாற்றில் ஒரு முக்கியமான தருணமாகும். சுருக்கமாக இருந்தாலும், அது பின்னர் சுதந்திரப் போராட்டத்தை வடிவமைத்து சுதந்திர இந்தியாவிற்கு அடித்தளம் அமைத்த ஒரு உறவின் தொடக்கத்தைக் குறித்தது. இந்த வரலாற்றுச் சிறப்புமிக்க சந்திப்பு டிசம்பர் 26, 1916 அன்று உத்தரப் பிரதேசத்தின் லக்னோவில் நடந்தது. அந்த நேரத்தில், இந்திய தேசிய காங்கிரஸின் (லக்னோ காங்கிரஸ்) வருடாந்திர அமர்வு நடந்து கொண்டிருந்தது. நாடு முழுவதிலுமிருந்து முக்கியத் தலைவர்கள் லக்னோவிற்கு வந்திருந்தனர். தென்னாப்பிரிக்காவிலிருந்து திரும்பிய பிறகு காந்தியும் படிப்படியாக இந்திய அரசியலில் தீவிரமாக ஈடுபடத் தொடங்கினார்.
நேருவுக்கும் காந்திக்கும் இடையிலான இந்த முதல் சந்திப்பு லக்னோவில் உள்ள சர்பாக் ரயில் நிலையத்தில் நடந்தது. இது ஒரு முறையான அல்லது நீண்ட சந்திப்பாக இருக்கவில்லை, மாறாக சுமார் 20 நிமிடங்கள் நடந்த ஒரு சாதாரண உரையாடலாகும். அந்த நேரத்தில், ஜவஹர்லால் நேருவின் கருத்துக்கள் அவரது தந்தை மோதிலால் நேரு போன்ற தலைவர்களால் பாதிக்கப்பட்டன, அதே நேரத்தில் காந்தி சத்தியாக்கிரகம் மற்றும் வெகுஜன இயக்கங்களின் பாதையை ஆதரித்தார்.
இந்த முதல் சந்திப்பில் எந்த முக்கிய முடிவுகளும் எடுக்கப்படவில்லை என்றாலும், அது நேருவையும் காந்தியையும் தொடர்பு கொள்ள வைத்தது. ஆரம்பத்தில், காந்தியின் கருத்துக்களுடன் நேரு முழுமையாக உடன்படவில்லை, ஆனால் காலப்போக்கில், காந்தியின் சிந்தனையைப் புரிந்துகொண்டு அவரை தனது வழிகாட்டியாக ஏற்றுக்கொண்டார்.
இந்த இரண்டு பெரிய ஆளுமைகளின் சந்திப்பை நினைவுகூரும் வகையில், மகாத்மா காந்திக்கும் ஜவஹர்லால் நேருவுக்கும் இடையிலான முதல் சந்திப்பைக் குறிக்கும் வகையில் ரயில்வே நிலையத்தின் முன் ஒரு பலகையை அமைத்துள்ளது. பலகையின்படி, மார்ச்-ஏப்ரல் 1936 இல், காங்கிரஸ் அமர்வு மீண்டும் லக்னோவில் ஜவஹர்லால் நேரு தலைமையில் நடைபெற்றது. இந்த அமர்வு மகாத்மா காந்தியின் லக்னோ வருகையின் இரண்டாவது முறையாகும்.
பின்னர், நேரு காந்திஜியின் நெருங்கிய கூட்டாளிகளில் ஒருவரானார். காந்தி மக்களை விழிப்படையச் செய்ய பாடுபட்ட அதே வேளையில், நேரு ஒரு நவீன இந்தியாவைக் கட்டியெழுப்ப வேண்டும் என்று கனவு கண்டார். லக்னோவில் நடந்த அந்தச் சுருக்கமான சந்திப்பு, உண்மையில், இந்தியாவின் எதிர்காலத்தில் ஒரு பெரிய மைல்கல்லின் தொடக்கமாகும்.
