ஒரு கோயில் என்பது கல் சுவர்களால் சூழப்பட்ட கட்டிடம் மட்டுமல்ல; அது ஒரு சமூகத்தின் ஆன்மிக அடையாளம், கலாச்சார நினைவகம், பக்தியின் நிழற்படிமம். அந்த வகையில், திருவாரூரில் திகழும் தியாகராஜர் சுவாமி கோவில், கோடியான ஆன்மீகங்களைத் தாங்கிய பெருங்கடலாக விளங்குகிறது.
பொதுவாக “பெரிய கோவில்” என்றால் நமக்கெல்லாம் தஞ்சை பெரிய கோவில் தான் நினைவிற்கு வரும். ஆனால், சைவ மரபில் பெரிய கோவில் என்று குறிப்பிடப்படுவது திருவாரூர் தியாகராஜர் சுவாமி கோவில் தான். மேலும், சிதம்பரம் “கோவில்” என போற்றப்பட்டால், இறைவன் உறையும் மூலஸ்தானமாகக் கருதப்படுவது திருவாரூர் ஆகும். இது சைவ மரபின் தனிச்சிறப்பை வெளிப்படுத்துகிறது.
இந்த கோவிலின் பிரமாண்டம் எண்களால் விவரிக்க முடியாத ஒன்று. 365 லிங்கங்கள், 86 விநாயகர் சிலைகள், 80 விமானங்கள், 100க்கும் மேற்பட்ட சன்னதிகள் என சித்தர் கணக்கிலேயே வராத அளவில் கோயிலின் பிரமாண்டம் பேசும். இவை அனைத்தும் இணைந்து, இந்தக் கோவிலின் பெருமையை உலகின் எந்த ஆன்மிகத் தலத்துடனும் ஒப்பிட முடியாத அளவுக்கு உயர்த்துகின்றன. திருவாரூரின் பெருமை, கற்சிலைகளிலும், சுவடுகளிலும் மட்டுமல்ல; அது இசையிலும், இலக்கியத்திலும், பக்தியிலும் பரவியுள்ளது.
* தியாகராஜர் சுவாமியின் அஜபா நடனம் – மனசாட்சியின் ஆழத்தில் நிகழும் தெய்வீக நடனம்.
* நமிநந்தி அடிகள் விளக்கேற்றிய புனிதம் – பக்தியின் நிலையான சின்னம்.
* சுந்தரரின் திருமணம் நிகழ்ந்த தலம் – சைவ சித்தாந்தத்தில் சிறப்பு அடையாளம்.
* கர்நாடக இசையின் மூவரும் பிறந்த புனித நிலம் – தியாகராஜா, முத்துசாமி தீட்சிதர், ஷ்யாமா சாஸ்திரி.
இவை அனைத்தும் திருவாரூரை ஆன்மிகத்திற்கும் இசைக்கும் அடித்தளமாக ஆக்கியுள்ளது. திருவாரூர் கோவிலின் பெருமையை பண்டைய சோழர்கள் அறிந்திருந்தனர்; பின்னர் வந்த மராத்திய மன்னர்களும் இதே மரபைத் தொடர்ந்தனர். இந்தத் தலம், அரசாட்சியின் அர்ப்பணிப்பும், மக்களின் பக்தியும் ஒன்றிணைந்த அடையாளம். ஐந்து வேலிப் பரப்பில் அமைந்துள்ள கமலாலயம், தீர்த்தக் கிணறுகள், பஞ்சபூதத் தத்துவத்தில் பூமி தலம் எனும் பெருமை இவை அனைத்தும் திருவாரூரின் ஆன்மிக வேர்களை வெளிப்படுத்துகின்றன.